Umwelt

De Umwelt oder Ümwelt is allens, wat um en Organismus (as Minsch, Deert, Plant) oder siene Tosamenslüsse (Meenden,Gruppen) umto is, un dor up inwarken deit un for sien Bestand vun Belang is, muchen dat nu Gegenstänn oder annere Leevwesen ween. Dat is dat „Umto“, wo de Organismen in leevt.

De Begreep Umwelt wiest unner annern hen na dat physische Umto, na dat natüürliche Milieu. Wie sik Organissen, Populatschonen oder Gruppen to ehr Umto verhoolt (un annersrum), is dat zentrale Thema vun de Ökologie. Wenn een düsse Gegenstänn unnersöken deit, un fraagt, wat se, een for den annern, to bedüden hefft, kann een dor biootsche un abiootsche Fakters bi finnen. Lourens Baas Becking hett 1934 mit Hensicht up dat Vörkamen vun Organismen de Hypothese upstellt: „Allens is allerwegens, man de Umwelt sorteert ut“.

De Begreep Umwelt wiest dor ok up hen, wie sik Populatschonen vun een Aart to’nanner verhoolt un wie dor een vun den annern bi afhangt. De Populatschoonsbiologie befaat sik unner annern mit düsse Fragen.